2493
We wspóÅ‚czesnym spoÅ‚eczeÅ„stwie Å›rodki spoÅ‚ecznego przekazu odgrywajÄ… wyjÄ…tkowo ważnÄ… rolÄ™ w informowaniu, rozwoju kultury i ksztaÅ‚ceniu. Rola ta wzrasta w zwiÄ…zku z postÄ™pem technicznym, bogactwem i rozmaitoÅ›ciÄ… przekazywanych wiadomoÅ›ci, wpÅ‚ywem wywieranym na opiniÄ™ publicznÄ….
2494
Informacja przekazywana przez Å›rodki spoÅ‚ecznego przekazu pozostaje w sÅ‚użbie dobra wspólnego1. SpoÅ‚eczeÅ„stwo ma prawo do informacji opartej na prawdzie, wolnoÅ›ci, sprawiedliwoÅ›ci i solidarnoÅ›ci:
WÅ‚aÅ›ciwe... wykorzystanie tego prawa wymaga jednak, aby przekaz byÅ‚ zawsze prawdziwy co do swego przedmiotu oraz integralny, przy zachowaniu sprawiedliwoÅ›ci i miÅ‚oÅ›ci. Ponadto, co do sposobu przekazywania, wiadomość powinna być godziwa i stosowna, to znaczy Å›wiÄ™cie respektować prawa moralne oraz prawa należne czÅ‚owiekowi i szanować jego godność zarówno w gromadzeniu, jak i publikowaniu wiadomoÅ›ci2.
2495
„Jest rzeczÄ… koniecznÄ…, by wszyscy czÅ‚onkowie spoÅ‚eczeÅ„stwa wypeÅ‚niali swoje obowiÄ…zki sprawiedliwoÅ›ci i miÅ‚oÅ›ci również w tej dziedzinie (Å›rodków spoÅ‚ecznego przekazu). Za pomocÄ… tych Å›rodków niechaj przyczyniajÄ… siÄ™ także do ksztaÅ‚towania i rozpowszechniania sÅ‚usznej opinii publicznej”3. Solidarność jawi siÄ™ jako konsekwencja prawdziwej i sÅ‚usznej informacji oraz swobodnej wymiany myÅ›li, które sprzyjajÄ… poznaniu i poszanowaniu drugich.
2496
Åšrodki spoÅ‚ecznego przekazu (w szczególnoÅ›ci mass media) mogÄ… doprowadzić do pewnej biernoÅ›ci u odbiorców, czyniÄ…c z nich konsumentów niezbyt czujnych na to, co sÅ‚yszÄ… i widzÄ…. Odbiorcy powinni narzucić sobie umiar i dyscyplinÄ™ w stosunku do mass mediów. Powinni ksztaÅ‚tować w sobie Å›wiatÅ‚e i prawe sumienie, by Å‚atwiej opierać siÄ™ niegodziwym wpÅ‚ywom.
2497
Już z tytuÅ‚u wykonywanego zawodu osoby odpowiedzialne za prasÄ™ majÄ… obowiÄ…zek przy rozpowszechnianiu informacji sÅ‚użyć prawdzie i nie obrażać miÅ‚oÅ›ci. Powinny starać siÄ™, by szanować z równÄ… troskÄ… istotÄ™ faktów i granice krytycznego osÄ…du wobec osób. Nie powinny uciekać siÄ™ do oszczerstw.
2498
„WÅ‚adza publiczna ma w tym zakresie szczególne zobowiÄ…zanie ze wzglÄ™du na dobro wspólne... Jest bowiem powinnoÅ›ciÄ… tej… wÅ‚adzy, zgodnie z jej zadaniem, bronić i strzec prawdziwej i sÅ‚usznej wolnoÅ›ci informacji”4. OgÅ‚aszajÄ…c ustawy i czuwajÄ…c nad ich stosowaniem, wÅ‚adze publiczne powinny zadbać o to, by zÅ‚e używanie Å›rodków spoÅ‚ecznego przekazu nie spowodowaÅ‚o „poważnego zagrożenia dla moralnoÅ›ci publicznej i rozwoju spoÅ‚ecznego”5. Powinny karać naruszenie praw każdego do dobrego imienia i do tajemnicy życia prywatnego. Uczciwie i w stosownym czasie powinny podawać informacje, które dotyczÄ… dobra ogólnego lub sÄ… odpowiedziÄ… na uzasadnione niepokoje ludnoÅ›ci. Nic nie może usprawiedliwić uciekania siÄ™ do faÅ‚szywych informacji, by manipulować opiniÄ… publicznÄ… za pomocÄ… Å›rodków spoÅ‚ecznego przekazu. Interwencje wÅ‚adzy nie mogÄ… godzić w wolność jednostek i grup.
2499
Z moralnego punktu widzenia należy potÄ™pić istniejÄ…cÄ… w paÅ„stwach totalitarnych plagÄ™ systematycznego faÅ‚szowania prawdy. Za pomocÄ… Å›rodków spoÅ‚ecznego przekazu paÅ„stwa te chcÄ… politycznie zdominować opiniÄ™ publicznÄ…, „manipulujÄ…” oskarżonymi i Å›wiadkami w procesach publicznych i dążą do umocnienia swej tyranii, zwalczajÄ…c i tÅ‚umiÄ…c to wszystko, co uważajÄ… za „przestÄ™pstwa ze strony opinii publicznej”.
2523
Istnieje wstydliwość zarówno uczuć, jak i ciaÅ‚a. Sprzeciwia siÄ™ ona, na przykÅ‚ad, sÅ‚użącemu niezdrowej ciekawoÅ›ci, przedstawianiu ciaÅ‚a ludzkiego w pewnych reklamach lub dążeniom niektórych Å›rodków przekazu posuwajÄ…cych siÄ™ za daleko w przedstawianiu sekretów intymnoÅ›ci czÅ‚owieka. Wstydliwość inspiruje pewien styl życia, który pozwala przeciwstawić siÄ™ dążeniom dzisiejszej mody i presji panujÄ…cych ideologii.
2525
Czystość chrzeÅ›cijaÅ„ska domaga siÄ™ oczyszczenia klimatu spoÅ‚ecznego. Wymaga ona od Å›rodków spoÅ‚ecznego przekazu informacji dbajÄ…cej o szacunek i dyskrecjÄ™. Czystość serca wyzwala z szerzÄ…cego siÄ™ erotyzmu i usuwa widowisk, które sprzyjajÄ… niezdrowej ciekawoÅ›ci i nieprzyzwoitym obrazom.
1Por. Sobór WatykaÅ„ski II, dekret Inter mirifica, 11.
2Tamże, 5.
3Tamże, 8.
4Tamże, 12.
5Tamże.
© Pallottinum, PoznaÅ„ 2009.
Patroni medialni: